Duman Dedektörleri Nasıl Çalışır? Çeşitleri Nelerdir?
Yangın, herhangi bir ortamda büyük bir tehlike oluşturan bir durumdur. Bu tehlikeyi en erken aşamada tespit etmek ve hızlı bir şekilde müdahale etmek, can kaybını ve mal kaybını minimize etmek adına önemlidir. Bu noktada, duman dedektörleri hayati bir rol oynar. Duman dedektörleri, yangının ilk belirtilerinden biri olan dumanı algılayarak, hızlı bir uyarı sistemi sağlar ve böylece yangının kontrol altına alınmasına yardımcı olur.
Duman Dedektörünün Geçmişi
Duman dedektörlerinin tarihi, ilk otomatik yangın alarm dedektörünün 1890’da Francis Robbins Upton tarafından icat edilmesiyle başlar. İlk ev tipi duman dedektörü ise 1965’te Duane D. Pearsall tarafından geliştirildi. Bu cihaz, içinde değiştirilebilir pil ünitesiyle evlerde kullanılabilecek uygun fiyatlı bir modeldi. 1969’da pazara sunulan ticari duman dedektörleri, zamanla ev güvenliği standartlarına uygun hale gelerek bugünkü geniş yelpazede ve farklı teknolojilere dayanan modelleri ortaya çıkardı. Günümüzde duman dedektörleri, yangın güvenliği açısından önemli bir rol oynayarak ev ve işletmelerin güvenliğini artırmaktadır.
Duman Dedektörleri Nasıl Çalışır?
Duman dedektörleri, temel olarak ortamdaki dumanı algılayan sensörlerden oluşur. Bu sensörler, farklı çalışma prensiplerine göre iki ana kategoriye ayrılır: optik duman dedektörleri ve iyonizasyon tipi duman dedektörleri.
- Optik Duman Dedektörleri Nasıl Çalışır
Optik duman dedektörleri, bir ışık kaynağı, ışığı algılamak için bir lens ve bir fotoelektrik sensör içerir. Normalde, ışık düz bir çizgi olarak dedektörün önünden geçer. Ancak duman, ışık çemberinin içinden geçerse, duman partikülleri tarafından kırılan ışınlar sensöre ulaşır ve bir alarm tetiklenir. Aşağıda görüldüğü gibi fotodiyot üzerine normal çalışma anında (yangın, duman, is yok iken) ışık düşmez. Dedektör içine duman, is, kurum girdiği zaman IR diyottan çıkan ışık bu partiküllere çarpınca fotodiyot üzerine düşer. Bu durumda fotodiyot direnci azalır, üzerinden geçen akım artar. Akım değişimi panelde alarm olarak görülür. Bu tip dedektörler, uzun süreli yanma ile başlayan yangınlara karşı hassasiyet gösterir.
- İyonizasyon Tipi Duman Dedektörleri:
İyonizasyon tipi dedektörler, içerdikleri radyoaktif element (genellikle Amerikyum-241) ile çalışır. Radyasyon, iki elektrot arasındaki hava dolu boşluktan geçer, bu da elektrotlar arasında küçük bir sabit akımın oluşmasını sağlar. Dumanın girmesiyle iyonizasyon azalır, alfa partikülleri çekilir ve alarm tetiklenir. Bu dedektörler, gözle görülemeyecek kadar küçük duman partiküllerini algılayabilir.
Duman Dedektörleri Çeşitleri Nelerdir?
- Optik Duman Dedektörleri: Optik duman dedektörleri, genellikle evlerde ve ofislerde kullanılan yaygın bir türdür. Uzun süreli yanma ile başlayan yangınlara karşı hassasiyet gösterir.
- İyonizasyon Tipi Duman Dedektörleri: İyonizasyon tipi dedektörler, genellikle maliyet açısından daha uygun olmalarına rağmen, yanlış alarmlara daha açık olabilirler. Küçük duman partiküllerini algılamada etkilidirler.
- Kombine Algılayıcılar (Multidedektörler): Hem ısı artışını hem de duman, is gibi yangın belirtilerini algılayabilen sensörlerdir. İki farklı algılama hücresi içerirler ve yoğun koruma gerektiren yerlerde tercih edilir.
- Alev Dedektörleri: Alev algılayıcıları, ışık ve radyasyon etkisini algılar. Alevli yangınları tespit etmek için kullanılır ve özellikle hızla yayılabilen yangın tehlikesi olan alanlarda kullanılır.
Duman dedektörleri, yangın güvenliği açısından kritik bir öneme sahiptir. Optik ve iyonizasyon tipi dedektörlerin yanı sıra, kombine algılayıcılar ve alev dedektörleri gibi çeşitli tipler, farklı yangın senaryolarına karşı daha etkili koruma sağlar. Bu dedektörler, erken uyarı ve müdahale ile yangınların kontrol altına alınmasına katkıda bulunarak, can ve mal kaybını en aza indirir.
Dijinet Duman Dedektörü Çözümlerimiz
Dijinet olarak duman dedektörlerimiz, güvenliğinizi ön planda tutarak geliştirdiğimiz son teknoloji ürünlerimizle ev ve iş yerlerinizi yangın tehlikesinden koruyoruz. Yüksek hassasiyet, güvenilirlik ve kolay kullanım özellikleriyle donatılmış dedektörlerimiz, olası yangın durumlarında erken uyarı sağlayarak acil müdahalenin önünü açar. Müşteri memnuniyetini odak noktamız yaparak, Dijinet olarak yangın algılama sistemleri konusunda en güvenilir çözümleri sunmaktan gurur duyuyoruz. Sizin güvenliğiniz bizim için önemlidir.
Siemens algılama sistemleri ve Teledata algılama sistemlerinin üstün kaliteli ürünlerini sizlere sunmaktan gurur duyuyoruz. Siemens’in teknoloji liderliği ve Teledata’nın güvenilirliği ile donatılmış ürünlerimiz, ihtiyaçlarınıza uygun çözümler sunmak için tasarlanmıştır. Sizlere en iyi ürünleri sunmak için sürekli olarak yenilikçi çözümleri takip ediyor ve müşteri memnuniyetini ön planda tutuyoruz. İhtiyaçlarınız doğrultusunda size özel çözümler sunabilmek için buradayız.
Kaynakça:
- O. Mammacıoğlu ve H. S. Soyhan , “DUMAN DEDEKTÖRLERİNİN ÇALIŞMA PRENSİPLERİ VE TEST İŞLEMLERİNİN İNCELENMESİ”, Uluslararası Yakıtlar Yanma Ve Yangın Dergisi, sayı. 7, ss. 17-21, Ara. 2019
- Milli Eğitim Bakanlığı, İtfaiyecilik ve Yangın Güvenliği, Bina ve Tesis Yangın Güvenlik Tedbirleri, 2014.
- https://tr.wikipedia.org/wiki/Duman_dedekt%C3%B6r%C3%BC